3 Nis 2020

3- Yabancı Dil Öğretilen Sınıflarda İyi Bir Sınıf Yönetimi Nasıl Sağlanır

En son güncellendiği tarih: 9 Haz 2020

Genel olarak bilindiği üzere birçok nedenden dolayı gelecekteki meslek seçimi hiç de kolay bir süreç değildir. Bu süreçte kişinin kendi arzusu ve beklentilerinin yanı sıra birçok başka sorumluluk da söz konusudur. Öğretmen olma kararı söz konusu olduğunda ise göz önünde bulundurulması gereken diğer birçok unsur vardır. Bu temel boyutlardan biri de sınıf yönetimini oluşturmaktır.

Eğitimciler kendi sınıf yönetimi stratejilerini oluşturduğunda, öğretimin bir zevk haline dönüştüğünü ve öğrencilerin de öğrenme açısından verimliliğinin arttığını gözlemleyebilirler. Bu yazının geri kalan kısmında iyi bir sınıf yönetimi sağlanması konusunda stratejiler ve öneriler paylaşılacaktır.

Amerikan Öğretmenler Federasyonu'na (1995-96) göre iyi bir sınıf yöneticisi, sınıfta oturma düzenlemelerinden sınıf içi etkinlikleri erken bitiren öğrenciler için uygulanacak programa kadar her şeyi dikkatlice planlar. Başka bir deyişle, bu federasyona üye öğretmenlerin bakış açısına göre sınıf yönetimi sadece sınıfta uygulanacak birkaç etkinlik üzerine inşa edilmemiştir.

Bunun aksine, öğrencileri ölçme değerlendirme süreci, onların motivasyonu, öğretme ve öğrenme stratejileri, öğrencilerin yaş ve cinsiyetine göre etkinlikler, öğrenme sürecinde stressiz bir ortam oluşturulması, öğretmen ve öğrencileri arasındaki başarılı ilişki gibi daha geniş bir alanı kapsamaktadır.

Bununla birlikte, sınıf yönetimi hakkında genel olarak çok zorlayıcı bir süreç olduğu yönünde bir kanaatin olduğu bilinmektedir. Fakat Ming-Tag ve Wai-Shing (2008) sınıf yönetiminin geleneksel olarak, öğrenciler üzerinde kontrol sağlamak olarak görüldüğünü, ancak son zamanlarda ise iyi bir sınıf atmosferi oluşturma ve eğitimi etkili bir şekilde yönetme sanatı olarak algılandığını iddia ediyor.

İyi bir sınıf atmosferi oluşturmak için en iyi yöntemlerden biri de, öğrencilerin stres ve kaygısını azaltmalarına yardımcı olmaktır. Bilinmektedir ki; öğrencilerin hedeflerine daha kolay ve daha hızlı bir şekilde ulaşmaları için stres ve kaygı faktörlerinin minimum düzeyde olması hatta mümkünse hiç olmaması gerekmektedir.

Bu belirtilen özellikler dışında, iyi bir sınıf yönetimi konusunda dikkate alınması gereken başka unsurlar da vardır. İngilizce öğretiminde son trendlerin temelini oluşturan öğrencilerin duyguları ve hislerinin, sınıf yönetiminde de çok önemli bir yeri vardır. Doğruluğu yadsınamaz bir gerçek de şudur ki öğrenciler, birey olarak hisleri, yaşamları, karakteristik özellikleri ve bireysel farklılıklarını göz önünde bulunduran öğretmenlerin bu hassasiyetini anlar ve onlara karşı daha yakın hissederler.

‘Eğitimde yapı iskelesi’ öğrencileri yavaş yavaş daha iyi anlamaya yönelten ve sonunda öğrenme sürecinde daha bağımsız olmalarını sağlayan çeşitli öğretim tekniklerini ifade etmektedir. Eğitimde yapı iskelesi oluşturmak sınıf yönetiminde önemsenmesi gereken diğer bir unsurdur. Bu kavram ile ifade edilmek istenen, öğrencileri daha güçlü bir anlayışa ve bunun sonucunda da onları öğrenme sürecinde daha fazla bağımsızlığa doğru ilerletmek için kullanılan çeşitli öğretim teknikleridir. Terimin kendisi ilgili tanımlayıcı metaforu sunmaktadır: ‘Öğretmenler, öğrencilerin yardım almadan elde edemeyecekleri daha yüksek anlama ve beceri kazanım seviyelerine ulaşmalarına yardımcı olan birbirini izleyen fakat sürekli ve daimi olmayan destek seviyeleri sağlar’. İnşaat terimi olarak kullanılan iskele gibi, öğretmen destekleyici yaklaşımını artık ihtiyaç duyulmadığında aşamalı olarak kaldırır ve öğrencilerin sonunda bağımsız, otokontrol sahibi ve problem çözücü bireyler olmalarına yardımcı olur ve böylelikle öğrenme sürecinde sorumluluk artık öğretmenden ziyade daha fazla öğrenci üzerine kaydırılır. Bütün bunlar da sınıf yönetme stratejilerini öğrenme sürecinin başında oluşturmak suretiyle mümkün olur.

Etkili bir sınıfı yöneticisi olmanın bir başka yolu, öğrencilerin öğrenme stratejileri ve stilleri ile uyumlu sınıf içi etkinlikler oluşturmak ve sınıf seviyesini ve yaşını göz önünde bulundurarak eğitsel oyunlara başvurmaktır. Bu da öğrencilerimizin daha kendi öğrenme sorumluluğunu alan özerk öğrenciler olmalarına katkıda bulunmamıza yardımcı olur.

İyi bir sınıf yöneticisi olmak, tüm yapıları ve öğeleri açıklamak veya öğretmek anlamına gelmez, daha ziyade ders prosedürünün her adımını önceden planlamak ve plan yaparken akla gelmeyen tüm istisnalara da hazır olmak anlamına gelir. Bu konuyla ilgili kesin bir araştırma sonucu olmamasına rağmen, genel düşünce, yılın veya dönemin ilk birkaç gününü sınıf yönetimi stratejilerini oluşturmaya ayırmak gelecekteki birçok olası problemi çözmeye yardımcı olmaktadır. Bu süreçle ilgili olarak, Emmer, Evertson ve Worsham (2003), “ Okulun ilk birkaç haftasının sınıf yönetimi için özellikle önemli olduğunu, çünkü bu süre zarfında öğrencilerin yıl boyunca ihtiyaç duyulan davranışları ve prosedürleri öğreneceklerini " belirtmektedir.

Bu konu ile ilgili olarak Evertson (1995) çalışmasında sınıf yönetimini oluşturan yedi unsurunu ele alan Sınıf Organizasyon ve Yönetim Programı’na (COMP) yer vermektedir. Bu elementler; sınıf organizasyonunu sağlama, planlama ve öğretim kuralları ve modülleri, öğrenci sorumluluğu, iyi öğrenci davranışlarının sürdürülmesi, planlama ve düzenleme talimatı, talimatlar ve sürdürülebilirlikleri ve iyi bir başlangıç sürecini içermektedir. Burada yedinci modül yani ‘iyi bir başlangıç süreci’, sınıfın ilk birkaç günü ile ilgilidir ve öğrencileri de bu sürece dahil ederek onlara yönetim sisteminin kritik özelliklerinin nasıl tanıtılacağı konusunda açık rehberlik sağlar. Diğer taraftan sınıf düzenleme modülü, ‘oda düzenlemesi’, ‘ekipman ve malzemenin temini’ ve ‘tüm grup ve küçük grup çalışmaları için en uygun tasarım alternatifleri’ ile ilgilidir.

Benim sınıf yönetimi için dikkat ettiğim en önemli unsur ise, benden daha aktif olmaları için öğrencileri motive ederek daha öğrenci merkezli bir sınıf ortamını oluşturmaktır. Benim bu yaklaşımın altında yatan neden ise öğrencilerime fikir ve hislerini ifade etmeleri için fırsat vermek ve böylelikle güvenilir bir atmosfer yaratmak için yardımcı olmaktır. Peki, ben öğrencilerim ile ilgili gerçekleştirmek için ne yapıyorum: Üniversitede otuzdan fazla nüfusa sahip çok kalabalık fakülte sınıflarına sahip olduğum için, ders esnasında her bireye konuşma fırsatı vermek zor oluyor. Bu yüzden, grup çalışmalarına daha fazla yer veriyorum.

Sınıf yönetimini kurmak için başvurduğum diğer bir yöntem ise yüksek lisansta sevgili Gülfem Aslan hocamdan öğrendiğim yöntem. Öğrencilerin grup tartışmasını sona erdirmek için elimi kaldırıyorum ve bunu yaparken de onların da ellerini kaldırmalarını istiyorum. Bu, fikir paylaşımı için verilen sürenin dolduğu ve grup çalışmalarını sınıfla paylaşma zamanı olduğu anlamına geliyor.

Joyce Mcleod'a(2003) göre, zamanı etkili bir şekilde kullanmak, öğrencilerin öğrenme hedeflerini gerçekleştirmelerine yardımcı olan ve sınıfı hem öğretmen hem de öğrenciler için zevkli bir yere dönüştüren önemli bir konudur. Bunun için sınıfa girmeden önce müfredata bakıyorum ve sınıfta zaman alıcı düşünmeyi önlemek için öğrenciler için öncesinde konuyla ilgili aktiviteler planlıyorum. Aynı şekilde, Latham ve Vogt (2007) da, “öğretmenleri sınıflarını etkin bir şekilde yönetme konusunda hayal kırıklığına uğratan en önemli nedenlerden birinin de ders öncesi hazırlık eksikliği " olduğunu belirtmektedir”

İyi bir sınıf yöneticisi olabilmek için öğretmenlik hayatım süresince deneyimlediğim başka bir husus ise öğrencilerin yaptığı çalışmalara geri bildirim vermenin ne kadar önemli olduğudur. Geri dönütler öğrencileri öğrenme ortamında sadece şevkli olmak için değil, aynı zamanda kendi öğrenme sorumluluğunu alan öğrenciler olmak için de motive etmektedir.

Sonuç olarak, üzerinde çok fazla çalışmalar olmasına rağmen, sınıf yönetimi hakkında yorum yapmak hiç de kolay değildir. Sınıf yönetimi yöntemine karar vermede etkili olan başka faktörler de vardır.

İyi bir sınıf yönetimi kurmak için çok sıkı bir ilkeye sahip olan çok deneyimli bir öğretmen bile, dış etkenlere göre yaklaşımlarını değiştirmek zorunda kalabilir. Okulun kuralları, ders süresi, sınıfın nüfusu, öğrencilerin seviyesi ve yaşı buna örnek olarak gösterilebilir. Öğretmenlerin bu süreçteki rolüne gelince, iyi bir sınıf yönetimi sağlamak için bütün unsurları göz önünde bulundurmaları gerekmektedir. olmalıdırlar.

Referanslar:

Joyce McLeod(2003) “ Time and classroom space”ASCD publications. USA p.3-93

Hue Ming-tak & Li Wai-shing (2008) “Classroom Management. Creating a Postive Learning Environment” Hong Kong University Press. China p.45-84

Evertson, C. M., Emmer, E. T., & Worsham, M. E. (2003). Classroom management for elementary teachers (6th Edition). Boston: Allyn and Bacon.

Latham, NI, & Vogt, WP (2007) “ Do professional development schools reduce teacher attrition: Evidence from longitudinal stuffy of 1000 graduates. Journal of Teacher Education, 58, 153-167. Levine (2006, Sebtember)